بارها در این وبلاگ از گاف‌های خبری رسانه‌های مختلف صحبت کرده‌ام و به این نکته اشاره کرده‌ام که اینترنت و فضای وب همچنان یک بخش ناشناخته برای مسئولین ایران است به گونه‌ای که در برخی موارد از این میزان بی‌اطلاعی هر فعال وب فارسی شوکه می‌شود.
در آخرین نمونه از این دست گاف‌ها، خبرگزاری ایسنا به همراه بیژن نوباوه، نماینده‌ی مجلس شورای اسلامی ادعاهایی کاملا اشتباه را مطرح کرده‌اند که با کمی جستجو در وب می‌توان نادرستی تک تک آنها را ثابت کرد.
خبرگزاری ایسنا در خبری از سخنرانی آقای نوباوه در نشستی با عنوان «جنگ نرم و رسانه» سخن گفته و به صورت مشروح به پوشش سخنان وی در این نشست پرداخته است. اگر این خبر را به صورت کامل بخوانید، با اشتباهات فاحشی مواجه می‌شوید که در زیر مهمترین بخش‌های آن را آورده‌ام:
… نوباوه در ادامه با بیان اینکه در حال حاضر سه سایت فیس‌بوک، توییتر و بالاترین سه سایت عمده جهان را تشکیل می‌دهند و ما در ایران حدود ۳۳ میلیون نفر کاربر اینترنتی داریم، اظهار کرد: هفتاد تا نود درصد از شبکه‌های ماهواره‌ای را ایستگاه‌های فارسی زبان تشکیل می‌دهند و با این وجود باید پرسید چرا اینطور است و چرا این تعداد ایستگاه فقط برای ایران در نظر گرفته شده است؟ پاسخ این سوال به این برمی‌گردد که حرف ما در تئوری هزاره سوم علیه نظام حاکم بر جهان است و هر کسی به نوعی با ما دارای چنین مخاصمه‌ای است.
… نوباوه با بیان اینکه ما توانستیم سایت تویتر را به طور کامل حک کنیم، گفت: غربی‌ها معتقدند ایرانی‌ها جزء پنج کشور فایبری دنیا هستند.
… وی در ادامه اظهار کرد: از آنجا که تئوری جنگ نرم می‌خواهد باورها را عوض کند و بگوید نهایتا دنیای غرب از شما برتر است، نمادهایی را به تصویر می‌کشد تا این برتری را القا کند این در حالی است که می‌توان گفت بیش از هشتاد درصد از آمار پزشکی و علمی آنها دروغ محض است؛ چرا که آنها می‌خواهند القا کنند که اجازه پیشرفت به کشورهای جنوب را نمی‌دهند. (منبع)
قسمت‌هایی که پررنگ شده‌اند، بخش‌هایی‌اند که سراسر اشتباه هستند که برای اثبات هر کدام می‌توان به این نکات اشاره کرد:
۱- آقای نوباوه سه وب‌سایت توییتر، فیس‌بوک و بالاترین را وب‌سایت‌های عمده‌ی جهان دانسته‌اند! حالا این سوال پیش می‌آید که براساس کدام آمار و منابع این چنین ادعای کاملا اشتباهی را مطرح کرده‌اند؟ براساس آماری رسمی که وب‌سایت آلکسا منتشر کرده است، سه وب‌سایت عمده‌ی دنیا گوگل، فیس‌بوک و یوتیوب هستند؛ حالا چگونه شده است که دو وب‌سایت توییتر و بالاترین در این لیست قرار گرفته‌اند؟ از دید من آقای نوباوه براساس شنیده‌های اطرافیان خود این نظریه را صادر کرده است و اگر دقت کنید سه وب‌سایت برتر از دید آقای نوباوه سه وب‌سایتی هستند که همواره از متهمان اصلی در سخنان مسئولین ایران در مورد جنگ نرم بوده‌اند!
۲- آقای نوباوه ادعا کرده است که بین هفتاد تا نود درصد شبکه‌های ماهواره‌ای را ایستگاه‌های فارسی زبان تشکیل می‌دهند، حال آنکه باز هم مشخص نیست که منبع این آمار شگفت‌انگیز آقای نوباوه در حالی که زبان انگلیسی زبان اول دنیا است و زبان فارسی جز زبان‌های بین‌المللی نیست، کجاست؟ براساس آمار رسمی‌ای که توسط پایگاه جامع و تخصصی جنگ نرم اعلام شده است، حدود ۱۸ هزار کانال ماهواره‌ای در ایران قابل دریافت است که با دیش و رسیورهای معمولی حدود دو هزار کانال را می‌توان با کیفیت بالا تماشا کرد. حال اگر فرض کنیم که تمامی دو هزار شبکه‌ی دریافتی در ایران فارسی زبان هستند ( که این فرض کاملا اشتباه است!)، حدود ۱۲ درصد از شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان خواهند بود! در ضمن نباید این نکته را فراموش کرد که برای این محاسبات تنها شبکه‌هایی که در ایران قابل دریافت هستند را مد نظر گرفته‌ایم و آن را جهان شمول نکرده‌ایم و علاوه بر آن فرض کرده‌ایم که تمام کانال‌های ماهواره‌ای قابل دریافت در ایران فارسی زبان هستند.
۳- یکی از اصول مهم در خبرنویسی دقت در آن و نبود غلط املایی در متن خبر است. حال آنکه خبرگزاری ایسنا و نویسنده‌ی خبر کلمه‌ی «هک» را با «حک» اشتباه گرفته است به گونه‌ای که معنای جمله را کاملا تغییر داده است؛ البته زمانی که لغت‌نامه‌ی دهخدا توسط مسئولین فیلتر می‌شود باید انتظار چنین اشتباهات املایی را داشت! اما این نکته را هم نباید فراموش کرد که هک کردن یک وب‌سایت و به طور کلی حملات اینترنتی براساس قوانین ایران جرم است و نباید نماینده‌ی مجلس شورای اسلامی از این اقدام ابراز خرسندی کند.
۴- در بخش دیگر آقای نوباوه ایران را پنجمین قدرت فایبری جهان اعلام می‌کند حال آنکه این واژه «سایبری» است نه «فایبری» و کلمه‌ی فایبر وجود خارجی ندارد! البته این احتمال نیز وجود دارد که نویسنده‌ی خبر در ایسنا این اشتباه را مرتکب شده باشد که باز هم از بار این گاف کم نمی‌شود.
۵- براساس این خبر می‌توان گفت که آقای نوباوه به اظهار نظرهای آماری بدون داشتن منبع معتبر علاقه‌ی ویژه‌ای دارد به گونه‌ای که علاوه بر نکات گفته شده، وی در بخشی دیگر از خبر از دروغ بودن بیش از ۸۰ درصد آمار پزشکی و علمی غرب خبر می‌دهد، حال آنکه منبع این اطلاعات نامشخص است. من که هر چه جستجو کردم منبع معتبری در این زمینه پیدا نکردم.
۶- علاوه بر این باید از آقای نوباوه پرسید کشورهای جنوب چه کشورهایی هستند که غرب اجازه‌ی پیشرفت به آنها را نمی‌دهد؟ تا جایی که دانش من اجازه می‌دهد کشورهای جهان سوم داشته‌ایم اما کشورهای جنوب خیر. البته ممکن است که آقای نوباوه جهان را نیز مانند تهران به دو قسمت شمال و جنوب تقسیم کرده باشند که در این صورت این گفته‌یشان درست خواهد بود.
در نهایت این سوال پیش می‌آید که نتیجه‌ی نشستی که سخنران آن تا این میزان از حقایق جهان اینترنت بی‌اطلاع است چه خواهد بود؟!
در ضمن در مورد آمار تعداد کاربران ایران نیز بحث‌های زیادی وجود دارد به گونه‌ای که برخی آمار ۳۳ میلیون کاربر را نادرست می‌دانند.
پی‌نوشت:
– یکی از خوانندگان وبلاگ در مورد کشورهای جنوبی نکته‌ای را گوشزد کرده است. براساس نظریه‌ی تقسیم‌بندی شمال- جنوب، کشورهای شمال که شامل کشورهای غربی و استرالیا هستند در تلاش‌اند که به کشورهای جنوب بگویند آنها پیشرفته هستند و مشکلی ندارند تا احساس پیشرفت واقعی در این کشورها ایجاد نشود. براساس این نظریه باز هم گفته‌ی آقای نوباوه کاملا بی‌ربط است.
– در مورد قدرت «فایبری» ممکن است که منظور آقای نوباوه Fibre Optic باشد که ایران در این زمینه جز پنج کشور قدرتمند و دارای بلندترین شبکه‌ی فایبری است که با این فرض نیز می‌توان گفت که این ادعا کاملا اشتباه است.
